Pembe estetik, diş etlerinde yapılan estetik çalışmalara verilen isimdir. Estetik ve kozmetik birbirinin yerine kullanılan terimler olmakla birlikte farklı tanımlara sahiptirler. Estetik; “güzelliği arayış”, “güzellik duyumunun algılanması” olarak tanımlanmaktadır. Diş hekimliğinde estetik, dişlerin genel görünümünü ve gülümsemeyi değerlendirmenin yanı sıra, fizyoloji ve fonksiyona da hizmet etmektedir. Tam bir değerlendirme, dişlerin ve diş etlerinin hizalanması, şekil, oran/orantı ve renk analizini kapsamaktadır. Dişlerin meziodistal ve okluzogingival boyutları, diş eti görünürlüğü, gülme hattı, dikey boyut, dişlerin konumları ve yüzey özellikleri, hastanın ten rengine uyumlu restorasyon renginin seçilmesi estetik planlamalarda dikkat edilen konulardır.
Protetik restorasyonları çevreleyen yumuşak dokular, protez dişlerin görünümü, şekli ve rengi kadar öneme sahiptir. Dişlerin, diş etlerinin, dudakların, cildin, saçların ve gözlerin renginin estetik bir yüz görünümünü sağlamak için uyum içinde olması gerekir.
Çevre dokularda kayıp yaşanmaksızın tek başına diş kaybı görülebildiği gibi, kemik ve yumuşak dokularda da yıkımlarla karşılaşmaktayız. İmplant planlaması yaparken tedaviye başlamadan her şeyi analiz etmek çok kıymetlidir. İmplantların sayısı ve konumu yapılacak protez planlamasıyla belirlenmelidir. Protetik bir bakış açısıyla planlama yapılması implantların uzun dönem başarısı ve hasta memnuniyeti için olmazsa olmazdır. Pembe estetik tedavisinde önce diş eti tedavilerinin yapılması gerekir.
Özellikle tam dişsiz çenelerde implant üstü protez planlamalarda her vaka için sabit restorasyon planlamasına gidilmesi (yalnızca porselen kaplamalar uygulanması) kaybolan yumuşak doku görünümü ve dudak desteğini sağlamada yetersiz kalabilmektedir. Hastalar uzun porselen dişlerin yarattığı estetik problemler, dudak profil desteğinin yetersizliği ile karşı karşıya kalmaktadır. Bu tarz durumlarda tedavi öncesi protetik planlama ile çeneler arası dikey boyut planlaması, dudak desteğinin belirlenmesi, kayıp doku analizi detaylı yapılmalıdır. Sabit restorasyonlara alternatif olarak yine implant destekli hibrit protez, hareketli protez seçenekleri düşünülmeli ve hastayla detaylı olarak tartışılmalıdır.
Bu durumun adı “Gummy Smile”dır. Gummy smile, diğer adıyla diş eti gülüşüdür ve konuşma fonksiyon esnasında diş etlerinin olması gerektiğinden fazlaca görünür olmasıdır. Bu durumun bazı nedenleri vardır:
Diş etlerinde yapılan düzenlemeler gingivektomi veya gingivoplasti olarak adlandırılmaktadır. Öncelikle detaylı bir muayene yapılır ve gummy smile probleminin kaynağı belirlenir. Eğer diş eti gülüşünün nedeni diş eti kaynaklı ise kaynakta yatan problemin çözülebilmesi için diş eti düzenlemesi düşünülür. Diş etleri bazen yalnızca yumuşak doku düzenlemesi ile seviyelenir. Bazen de kemik dokuya uygulanan ufak işlemler ve ardından yumuşak dokuya uygulanan işlemlerle düzenlenir. Estetik bir gülüş elde edilebilmesi için yumuşak dokunun mutlaka değerlendirilmesi gerekir. Fazla olduğu tespit edilen diş eti dokusu kesilerek çıkarılır ve diş eti seviyesi hizalanır. Bu işlem sonrasında kısa bir süre iyileşme beklenir. Ardından kronlarla ilgili planlanan tedavi gerçekleştirilir. Bazı durumlarda hiçbir işlem uygulanmazken bazı hastalarımızda protetik bir planlama yapmak gerekmektedir. Bu planlamalar kaplama diş, kompozit dolgu veya lamina diş olarak sıralanabilir. Sonuçlar çok tatmin edici ve estetik olmaktadır. Gülüş tasarımı uygulamalarında sıklıkla uyguladığımız bir tedavi gingivektomidir.
Nazolabial hat üzerinde bulunan belirli bazı noktalara, ince uçlu iğneler ile botulinum toksin enjeksiyonu yapılarak, mevcut diş eti seviyesinin görünürlüğüne müdahale edilir. Gummy smile tedavisinde uygulanan botoksun herhangi bir yan etkisi yoktur.
Yüz bölgesine sıklıkla uygulanan botoks uygulamasından bir farkı yoktur, güvenle uygulanabilir. Botoks uygulaması sayesinde aşırı hareketli olan dudak kaslarının daha az hareket etmesi sağlanmış olur böylece daha estetik bir gülüş oluşur. İşlem süresi yaklaşık 5 dakikadır ve ağrısızdır. 2 hafta sonra kontrol randevusu düzenlenir. Tüm botoks uygulamaları gibi belirli bir süre sonra etkinliği azalacaktır ve yenilenmesi gerekir.
Yumuşak doku kaybını taklit etmek ve yerine koymak amacıyla protetik restorasyonlarda çeşitli materyaller kullanabiliyoruz. Burada yapılacak esas restorasyonun materyali, kemik ve yumuşak doku kaybının ne düzeyde olduğu, hastanın dudak desteği eksikliği önem taşır. Diş eti renginde üretilen kompozit, porselen materyaller kullanılabildiği gibi polimetilmetakrilat da çevre doku kayıplarında protetik materyal olarak tercih edilebilmektedir.
Diş etlerinin tedavi edilmesi ağız ve diş sağlığı için çok önemlidir. Pembe estetik işlemini diş etinin zarar vermez tam tersi diş etleri tedavi edilmezse diş kaybı ve diş eti hastalıkları ile karşı karşıya kalınabilir.
Pembe estetik tedavisi lokal anestezi uygulanarak yapıldığı için herhangi bir ağrı acı hissedilmez.